Son günlerde esnek çalışmaya dair getirilen önem arz eden düzenlemeler part-time çalışmayı yaygınlaştırması beklenirken, diğer taraftan da SGK mevzuatında bulunan bir madde buna engel olacak gibi gözlemleniyor.
Burada özellikle öğrencileri ilgilendirmekte olan yeni yasal bir düzenlemeye daha ihtiyaç duyulmakta. 5510 sayılı Kanun’un 88. maddesine göre, eksik gün sebebi “kısmi süreli yada çağrı üzerine çalışma ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışma” olan kişilerin eksik SGK günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlanması gerekmekte. Bu da uygulamada esnek çalışma için önemli anlamda problemlere sebep olabilmektedir.
Son yapılan düzenlemelerle güvenceli esneklik ve esnek çalışma yaygınlaştırılmasına dair yasal değişiklikler uygulanmıştır.
Halbuki, 5510 sayılı Kanun’un 88. maddesine göre, eksik gün sebebi “kısmi süreli yada çağrı üzerine çalışma ile ev hizmetlerinde ay içinde 30 günden az çalışma” olan kişilerin eksik SGK günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlanması gerekmektedir. Bu da uygulamada esnek çalışma için önemli problemlere sebep olmaktadır.
SGK Aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün sebebi “06- Kısmi istihdam” ve “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” seçeneğinin işaretlenmesi durumunda eksik günlere ait GSS primleri 30 güne tamamlanacak, aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün sebebi bu iki sebep haricinde olanlar bu mecburiyete tabi tutuluyor.
Örnek olarak, bir kişinin puantaj usulüyle bir işyerinde çalışması durumunda, puantaj sistemi, çalışma günlerinin puantaj kaydının tutulması ve puantaj belgesinde gösterilmesidir. Bir kişinin çalıştığı gün sayısının puantaj kaydı ile belgelendirilmesi ve eksik gün sebebinin “07 Puantaj kayıtları” olarak aylık prim hizmet belgesinde yansıtılması ve “işverenin yada sigortalının imzasını da taşıyan puantaj kayıtları”nın eksik gün sebebi olarak SGK’ya bildirilmesi durumunda, eksik günlere ilişkin GSS primleri 30 güne tamamlanmasına gerek duyulmamaktadır.
Part-time yada çağrı usulüyle çalışanların büyük bir kısmı, üniversite öğrencilerinden oluşmakta. Ve bunlar gerek çalışarak ülke ekonomisine katkıda bulunuyor, gerek vergi ve sigorta primi ödüyor gerek de kimseye muhtaç olmadan eğitimlerini kendi çabalarıyla devam ettirmek için uğraşıyorlar.
Özellikle gelir testine girmeyenler kazandıklarından daha fazlasını GSS primi olarak ödemek zorunda kalıyor.
Bir kişinin part-time çalışması halinde bunun hem aylar itibariyle takibi, hem primlerinin ödenmesi hem de uygulamanın zorluğu göz önüne alındığında esnek çalışma önünde engel teşkil etmektedir.
5510 sayılı Kanun’un 88. maddesinde yer alan “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanun’un 13 ve 14’üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile bu kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur. Bu durumda olan sigortalıların eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası primleri, 60’ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g) bendi kapsamında ödenir.” hükmünün kaldırılması ile esnek çalışmada yaşanan sıkıntılar giderilmiş olacaktır.
Bu hüküm kaldırıldığında hem part-time çalışanlar için 30 güne tamamlama zorunluluğu olmayacağından sigortasız çalışılmayacak, hem de SGK sigorta primi, maliye de vergi kaybına uğramayacaktır.